Τρόπος λειτουργίας
Για την δημιουργία ενός τέτοιου συστήματος μπορούν να χρησιμοποιηθούν σχεδόν κάθε είδους υδατοστεγή δοχεία όπως κάδοι ή δίσκοι (trays) καλλιέργειας, με κάθε είδους υπόστρωμα υδροπονίας όπως πχ. τα χαλίκια αργίλου. Το υπόστρωμα δεν λειτουργεί όπως το χώμα αφού δεν αποδίδει θρεπτικά συστατικά στο φυτό, αλλά χαρίζει σταθερότητα στις ρίζες, και συγκρατεί αέρα, νερό και θρεπτικά συστατικά ως προσωρινό απόθεμα.
Το σύστημα πλημμυρίζει περιοδικά τα δοχεία με τις ρίζες των φυτών με θρεπτικό διάλυμα-περίπου τέσσερις έως έξι φορές την ημέρα για σύντομες χρονικές περιόδους, πχ 5 έως 15 λεπτά- και αποστραγγίζει όλο το υγρό μεταξύ αυτών των κύκλων πλημμύρας.
1. Η πλημμυρά (ebb, flood) ξεκινά όταν ο χρονοδιακόπτης ενεργοποιεί μια βυθιζόμενη αντλία με αντοχή στα διαλυμένα άλατα του διαλύματος, που αντλεί και κινεί νερό (θρεπτικό διάλυμα) μέσω σωληνώσεων από τη δεξαμενή μέχρι τα δοχεία (το κύριο μέρος του συστήματος). Το θρεπτικό διάλυμα γεμίζει τα δοχεία καλλιέργειας του συστήματος μέχρι και την προεπιλεγμένη ανώτερη επιτρεπτή στάθμη.
Αυτή η ρύθμιση της στάθμης μπορεί να γίνει με χρήση ενός ενδιάμεσου δοχείου ρύθμισης στάθμης (brain bucket) ανάμεσα στην κύρια δεξαμενή και τα δοχεία καλλιέργειας, μια μέθοδος πάρα πολύ χρήσιμη όταν τα δοχεία και η κύρια δεξαμενή πρέπει να βρίσκονται στο ίδιο ακριβώς οριζόντιο επίπεδο (πχ μέσα σε ένα δωμάτιο)
H ανώτερη επιτρεπτή στάθμη του πλωτηροδιακόπτη (φλοτέρ) καθορίζει το ύψος της στάθμης του νερού σε ολοκληρό το σύστημα των δοχείων, και εξασφαλίζει πως το νερό (θρεπτικό διάλυμα) δεν θα χύνεται έξω από τα δοχεία ενώ η αντλία είναι σε λειτουργία. Το ύψος της ανώτερης στάθμης θα πρέπει να ρυθμιστεί περίπου 5 εκατοστά κάτω από την κορυφή των δοχείων καλλιέργειας (του πιο κοντού δοχείου αν δεν έχουν όλα το ίδιο ύψος).
2. Όταν το νερό φτάσει στη μέγιστη του στάθμη και περάσει ένα προκαθορισμένο χρονικό διάστημα (5-15 λεπτών) τότε το νερό αποστραγγίζεται (flow, drain) και επιστρέφει στη δεξαμενή μέσω της αντλίας (πρβλ. επεξηγηματική εικόνα άρθρου) ή με τη δύναμη της βαρύτητας (αν η κύρια δεξαμενή νερού έχει χαμηλότερη στάθμη από τα δοχεία, κάτι που απαιτεί ένα αρκετά ψηλό πλαίσιο στήριξης για όλο το σύστημα των δοχείων καλλιέργειας).Ιδανικά, θα πρέπει να προστεθεί στον πυθμένα όλων των δοχείων (ή τουλάχιστον στην κύρια δεξαμενή του συστήματος) ένα σύστημα αερισμού (airstones, κλπ). Αυτό θα αυξήσει το ρυθμό ανάπτυξης των φυτών και θα βελτιώσει τις αντοχές τους, αφού οι περισσότεροι παθογόνοι μικροοργανισμοί καταστρέφονται με σταθερή παροχή οξυγόνου και στις 2 φάσεις (πλημμύρας και αποστράγγισης).
Πρέπει να σημειώσουμε ότι η μόλυνση όλου του συστήματος από ένα μόνο δοχείο είναι εύκολη και απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή στην εμφάνιση οποιουδήποτε κρούσματος σε κάποιο από τα φυτά.
Τι χρειάζεστε για να στήσετε ένα βασικό σύστημα Ebb and Flow (Flood and Drain)
- Δοχεία (κάδους, δίσκους κλπ) που θα περιέχουν τις ρίζες του φυτού. Ιδανικά κάθε δοχείο καλλιέργειας πρέπει να περιέχει ένα net pot λίγο μικρότερης διαμέτρου που να περιέχει το υπόστρωμα για καλύτερη κυκλοφορία του νερού. Αυτό οφείλεται στο ότι το υπόστρωμα είναι σε κάποιες περιπτώσεις βαρύτερο του νερού και καθιζάνει στον πυθμένα με κίνδυνο να φράξει τις σωληνώσεις του νερού.
- Μια κύρια δεξαμενή για το θρεπτικό διάλυμα.
- Υπόστρωμα κάποιου είδους για τα δοχεία καλλιέργειας (προτείνουμε χαλίκια αργίλου).
- Βυθιζόμενη αντλία.
- Σωληνώσεις/ συνδέσμους για την κυκλοφορία του θρεπτικού διαλύματος από τη δεξαμενή στα δοχεία μέσω της βυθιζόμενης αντλίας.
- Χρονοδιακόπτης για την ενεργοποίηση και απενεργοποίηση της αντλίας ή πλήρως αυτοματοποιημένο σύστημα διαχείρισης της λειτουργίας της.
- Ενδιάμεσο δοχείο ρύθμισης στάθμης με πλωτηροδιακόπτη/φλοτέρ (brain bucket) ή σωλήνα υπερχείλισης που καθορίζει το ύψος της στάθμης του νερού στο σύστημα των δοχείων.
- Σύστημα αερισμού (airstones, κλπ) στον πυθμένα κάθε δοχείου καλλιέργειας ή έστω στην κεντρική δεξαμενή.
